त्रेतायुगमा मार्गशीर्ष शुक्ल पञ्चमीका दिन भगवान् राम र जानकी सीताको दैवी विवाह सम्पन्न भएको स्मरणमा आज देशभर विवाह पञ्चमी पर्व श्रद्धा र उत्साहसहित मनाइँदैछ। मिथिलाको सांस्कृतिक केन्द्र जनकपुरधाममा यस अवसरमा भव्य विवाह महोत्सव विधिपूर्वक सुरु भइसकेको छ।
गोस्वामी तुलसीदासद्वारा वर्णित रामायणका आधारमा मनाइने यो पर्व मिथिलावासीका लागि मात्र धार्मिक नभई सांस्कृतिक उत्सवको रूपमा स्थापित छ। राजा जनककी छोरी सीताको स्वयंवरमा रामले शिवधनुष भाँचेर प्राप्त गरिएको विजयलाई मिथिलामा ‘अद्भुत ऐतिहासिक क्षण’का रूपमा सम्झिँदै प्रत्येक वर्ष विशेष समारोहको आयोजना गरिन्छ।
जनकपुरधामको ऐतिहासिक रङ्गभूमिमा आज पनि ठिक त्यसैगरी परम्पराअनुसार डोला शोभायात्रा, स्वयंवर विधि, वैवाहिक संस्कार र झाँकी कार्यक्रमहरू हुँदैछन्। राम मन्दिरबाट बाजागाजा, झाँकी र ध्वजासहित रामको डोला निकालिन्छ भने जानकी मन्दिरबाट सीताको डोला सुसज्जित रूपमा रङ्गभूमितर्फ ल्याइन्छ। दुई डोलाको भेट, विधि सम्पन्नता र बिहेले जनकपुरलाई आज साँच्चिकै दैवी वातावरणमा रूपान्तरित बनाएको छ।
देशका विभिन्न जिल्लासहित भारतका सीमावर्ती क्षेत्रमा बसोबास गर्ने लाखौँ श्रद्धालु जनकपुरधाममा आज भेला भएका छन्। भजन–कीर्तन, रामलीला, प्रवचन र सांस्कृतिक प्रस्तुति चलेको जनकपुरमा बिहानैदेखि श्रद्धालुहरू पवित्र तलाउ र नदीमा स्नान गरी पूजा–अर्चनामा व्यस्त देखिन्छन्।
पुराणअनुसार यस महोत्सवमा सहभागी भई सीता–रामको दाम्पत्य दिव्यरसको दर्शन गर्दा मनोकामना पूर्ण हुने र मोक्ष प्राप्त हुने जनविश्वास छ। पहिले एक महिना मनाइने यो पर्व अहिले चार दिनमा सीमित गरिएको भए पनि जनकपुरधाममा उत्साह, भीडभाड र धार्मिक उल्लास भने झन् बढ्दै गएको देखिन्छ।
देशका अन्य राम–सीता मन्दिरहरूमा पनि आज विशेष पूजा, व्रत तथा धार्मिक कार्यक्रम भइरहेका छन्। आजको दिन विवाह गर्न साइत नहेर्ने परम्परा पनि विभिन्न समुदायमा मानिँदै आएको छ।
वर्ल्ड इन्फो नेपाली एक व्यापक समाचार पोर्टल हो जसले नेपाली र अंग्रेजी दुवै भाषामा नवीनतम अपडेटहरू प्रदान गर्दछ। हामी वर्ल्ड इन्फो डट न्यूज ग्लोबलको एक हिस्सा हौं, नेपाल र विश्वभरबाट सही, समयसापेक्ष र सन्तुलित समाचारहरू प्रदान गर्न प्रतिबद्ध छौं।
