विश्वभर आज ‘अन्तर्राष्ट्रिय पर्वत दिवस’ मनाइँदै छ, तर यस वर्षको सन्देश भने खासै आश्वासनजनक छैन। लगातार पग्लिरहेका हिमनदीहरूले पृथ्वीका पहाड–पर्वत क्षेत्र मात्र होइन, ती क्षेत्रका पानीमा आश्रित विश्वका दुई अर्ब मानिसलाई प्रत्यक्ष जोखिममा पारेको संयुक्त राष्ट्रसङ्घले चेतावनी दिएको छ।
सन् २००३ देखि हरेक वर्ष डिसेम्बर ११ मा मनाइने यो दिवसले पर्वतीय वातावरणका चुनौतीबारे जनचेतना जगाउँदै आएको छ। यसै सन्दर्भमा रोमस्थित खाद्य तथा कृषि सङ्गठन (एफएओ) मुख्यालयमा पर्वतीय जीवन, जलवायु परिवर्तन र हिमनदी संकटबारे विशेष कार्यक्रमहरू आयोजना भइरहेका छन्।
तेज गतिमा पग्लिँदै हिमनदी
संयुक्त राष्ट्रसङ्घका तथ्याङ्क अनुसार पर्वतीय क्षेत्रबाट निस्कने पानी विश्वको ठूलो जनसङ्ख्याको जीवनरेखा बनेको छ। तर पछिल्ला वर्षहरूमा जलवायु तापक्रम बढ्दै जाँदा हिमनदीहरू अभूतपूर्व दरमा पग्लिरहेका छन्।
यदि यो क्रम यस्तै बढिरह्यो भने:
-
धेरै हिमनदीहरू हराउने,
-
नदीका बहाव घट्ने,
-
र पानी अभाव एक विश्वव्यापी संकटका रूपमा देखिन सक्ने खतरा छ।
१५ मिलियनभन्दा बढी मानिस ‘ताल फुट्ने’ महाविपद्को जोखिममा
हिमनदी पग्लेर बनेका उच्च पहाडी तालहरू फाट्न सक्ने जोखिम अहिले १५ मिलियनभन्दा बढी मानिसका लागि जीवन–मृत्युको प्रश्न बनेको छ। सानो चुकले पनि ठूलो बाढी, डुबान र क्षति हुन सक्ने अनुमान विज्ञहरूले गर्दै आएका छन्।
यस वर्षको पर्वत दिवसले विश्व समुदायलाई एउटै आवाजमा बोल्न आग्रह गरेको छ पर्वत संरक्षण, दिगो विकास, र पहाडी समुदायको सुरक्षित भविष्यका लागि अब कदम चाल्नैपर्छ।
वर्ल्ड इन्फो नेपाली एक व्यापक समाचार पोर्टल हो जसले नेपाली र अंग्रेजी दुवै भाषामा नवीनतम अपडेटहरू प्रदान गर्दछ। हामी वर्ल्ड इन्फो डट न्यूज ग्लोबलको एक हिस्सा हौं, नेपाल र विश्वभरबाट सही, समयसापेक्ष र सन्तुलित समाचारहरू प्रदान गर्न प्रतिबद्ध छौं।
