सगरमाथा क्षेत्रमा असोज महिनामै परेको हिमपातले खुम्बु क्षेत्र सेताम्य बनेको छ। सामान्यतया मङ्सिरदेखि माघ महिनामा मात्र हिउँ पर्ने यस क्षेत्रमा यसपटक असोजको तेस्रो सातामै बाक्लो हिमपात भएपछि जनजीवन, पर्यटन र व्यापारिक गतिविधि प्रभावित भएका छन्।

गत आइतबार बिहानदेखि सुरु भएको भारी वर्षापछि खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिकाको नाम्चेभन्दा माथिल्लो क्षेत्रमा चार फिटभन्दा बढी हिउँ जमेको गाउँपालिका–४ का अध्यक्ष लक्ष्मण अधिकारीले जानकारी दिए। उनका अनुसार दिङ्बोचे क्षेत्रमा पाँच होटलका छाना हिउँको भारले भास्सिएका छन्, यद्यपि मानवीय क्षति भने भएको छैन।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय सोलुखुम्बुका डिएसपी मनोजित कुँवरका अनुसार लगातारको वर्षा र हिउँका कारण होटलका संरचना क्षतिग्रस्त भएका हुन्। उनका अनुसार आर्थिक क्षति उल्लेखनीय भए पनि सबै मानिसहरू सुरक्षित छन्।

सगरमाथा प्रदूषण नियन्त्रण समितिका अध्यक्ष लामाकाजी शेर्पाले असोज महिनामै हिउँ पर्नु जलवायु परिवर्तनको स्पष्ट संकेत भएको बताए। उनका अनुसार पहिले हिउँ र वर्षाको समय निश्चित हुन्थ्यो, तर अहिले त्यो तालमेल हराउँदै गएको छ।

हिमपातका कारण स्थानीयको दैनिकी पनि प्रभावित भएको छ। तापक्रम घटेसँगै चिसो बढेको र निर्माणाधीन आमा दब्बलंग जलविद्युत् आयोजनाको काम रोकिएको वडाध्यक्ष अधिकारीले बताए। कामदारहरू चिसोका कारण नाम्चे झरेका छन् र मौसम सुधारिएपछि मात्र काम सुरु हुने बताइएको छ।

स्थानीय व्यवसायीहरूका अनुसार पर्यटकीय सिजन सुरु भइसकेको समयमा परेको हिमपातले भ्रमण, उडान र आवास सेवामा असर पारेको छ। “पहिले असोजदेखि मङ्सिरसम्म पर्यटक आउँथे, तर अहिले बाटो र उडान बन्द हुँदा होटेलहरू खाली हुन थालेका छन्,” नाम्चेका व्यापारी तोयकुमार श्रेष्ठले भने।

नाम्चे लगायतका बासिन्दाले जलवायु सन्तुलनका लागि स्थानीय र संघीय सरकार दुवैले ठोस कदम चाल्नुपर्ने माग गरेका छन्। “असामान्य समयमा हिउँ र गर्मी पर्नु जलवायु परिवर्तनकै प्रभाव हो,” स्थानीय सुमन मोक्तानले भने, “राज्यले यसलाई दीर्घकालीन दृष्टिकोणसहित सम्बोधन गर्नुपर्छ।”

यसैबीच, खुम्बु क्षेत्रमा आरोहणका क्रममा एक कोरियाली नागरिकको मृत्यु भएको छ। महाकुलुङ गाउँपालिका–३ स्थित मेरापिक हिमालमा आरोहण गर्दै गरेका ४६ वर्षीय टेजुन पार्कको अत्यधिक चिसो र अक्सिजनको कमीका कारण ज्यान गएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयले जनाएको छ। उनका गाइड तेम्बा शेर्पा भने जीवित अवस्थामा उद्धार गरिएका छन्।

हिमपात, दुर्घटना र आरोहणका घटनाबीच पनि सोलुखुम्बुमा यस वर्षको दसैँ सौहार्दपूर्ण र शान्त वातावरणमा सम्पन्न भएको प्रहरीले जनाएको छ। यद्यपि, जिल्लाका केही स्थानमा पहिरो र घर क्षतिको घटना भएका छन्, जसमा फलामखानीका प्रविण विश्वकर्माको घर बगिएको र पशुधन नोक्सान भएको वडाध्यक्ष ल्हाक्पा गेलु शेर्पाले जानकारी दिएका छन्।

वातावरणविद्हरूका अनुसार यस्तो असामान्य मौसमी परिवर्तन आगामी वर्षहरूमा अझ गम्भीर हुनसक्छ, त्यसैले हिमाली क्षेत्रका लागि दीर्घकालीन जलवायु अनुकूलन नीति अबको आवश्यकता बनेको छ।